به وب سایت درمانگاه دندانپزشکی آپادانا خوش آمدید

ارتودنسی چیست؟

ارتودنسی دندان یکی از شاخه‌‌ها و تخصص های دندانپزشکی  است. دندانپزشکان در این تخصص، به درمان عدم هماهنگی فک و عدم جفت شدن دندان ها می‌پردازند، که اصطلاحاً­ به آن مال اکلوژن نیز گفته می‌شود. ارتودنسی علاوه بر بهبود عملکرد دهان و دندان، به زیبایی صورت نیز کمک می‌کنند و یک متخصص ارتودنسی بر اساس شرایط و نیازهای هر فرد درمان های لازم را انجام می‌دهد. ارتودنسی علم تصحیح روابط نامناسب فکی و درمان جفت شدن غلط دندان ها و ردیف کردن دندان های نامنظم می بشد که تشخیص، پیشگیری، تسیر و درمان آن توسط دندان پزشکان عمومی و در موارد پیچیده تر توسط متخصصین ارتودنسی عملی می گردد.اکلوژن عبارت است از روابط و قرارگیری صحیح بین دندان ها و فکین، که به موارد غیرطبیعی آن، مال اکلوژن گفته می شود.

علل مال اکلوژن و ناهنجار های دندانی-فکی:

1-ارث
2-عوامل رشدی تکاملی
3-عوامل محیطی مانند زودتر و دیرتر از موعد کشیده شدن دندان های شیری، تنفس دهانی در کودکی، ادامه عاداتی مثل مکیدن انگشت، جویدن ناخن و اجسام سخت، خوردن پستانک در سنین بالاتر می باشد.



ارتودنسی در درمانگاه دندانپزشکی آپادانا

تمام افرادی که دارای نامنظمی و عدم هماهنگی دندان‌ها و فک و یا اصطلاحا مال اکلوژن هستند، به درمان های ارتودنسی دندان نیاز دارند.اگر فک و دندان‌ها به درستی رشد نکنند و در موقعیت نرمال و طبیعی قرار نگیرند، شرایطی به نام مال اکلوژن را ایجاد می‌کنند. در مال اکلوژن دندان ها کج می‌شوند و موقعیت نامناسبی به دست می آورند. مال اکلوژن بیماری نیست و بر سلامت جسمی تأثیری ندارد. این وضعیت یک تغییر در موقعیت طبیعی دندان ها است. با این وجود، و هرچند که این وضعیت بیماری تلقی نمیشود، ممکن است روی ظاهر صورت و دندان ها تأثیر بگذارد و منجر به بروز احساساتی مثل خجالت زدگی، کاهش اعتماد به نفس و حتی افسردگی شود و یا روی توانایی خوردن غذا و گفتار نیز تاثیر بگذارد.

بهترین زمان در حالت کلی ،در دوران کودکی است، اما بزرگسالان هم قادر به انجام ارتودنسی هستند و در سنین بالاتر هم این کار را انجام میدهند سن اهمیت کمتری، نسبت به داشتن تعداد مناسب دندان ها دارد. در کودکان ، باید صبر کرد تا تعداد کافی و مناسبی از دندان ها در بیایند و بعد شروع به درمان ارتودنسی کرد پس به طور طبیعی و معمول بهترین زمان برای شروع به مراقبت های مربوط به زیبایی و نظم دندان ها یا همان ارتودنسی که بهترین و بالاترین نتیجه مثبت را خواهد داشت؛ گفتنی است زمان آغاز دیده شدن بی نظمی در دندان هاست که همان زمان ریخته شدن دندان های شیری و اتمام رشد دندان های دائمی است. سازمان دندانپزشکان آمریکا بهترین زمان برای معاینات دندان پزشکی را سن 7 سالگی و بهترین زمان برای آغاز ارتودنسی البته بعد از تشخیص به نیاز 8-9 سالگی می دانند چرا که در این سن طیف رشد مجدد و تغییرات دندان ها قابل تشخیص است و اگر مشکلی در شکل دندان ها و یا حتی سلامت آنها وجود داشته باشد در بهترین زمان تشخیص داده می شود. در این سنین به دلیل شروع رشد دندان های آسیاب بزرگ دندانپزشک توانایی ارزیابی حالات و فرم بندی دندان ها را دارد و به راحتی می تواند تشخیص دهد که فک بالا و پایین در چه زاویه ای نسبت به عقب و جلو بودن قرار خواهند گرفت. نظر کلی دندانپزشکان ایران و کشورهای اروپایی و آمریکایی بر این است که حداکثر فرصت زمانی تا 10 و تعداد معدودی تا 12 سال است و بعد از آن نتیجه دلخواه به راحتی حاصل نمی شود و بعد از این سنین رشد دندان ها و فک تا حد بالایی کامل شده اند.

عموما افرادی که مشکلات زیر را دارند نیاز به ارتودنسی دندان دارند:

  • بیرون زدگی دندان ها و یا اورجت دندان های جلویی 

  • نامرتب بودن دندان ها و به هم ریختگی یا کراودینگ 

  • وجود دندان نهفته 

  • عدم تقارن دندان ها 

  • دیپ بایت یا جلو زدگی دندان های فک بالایی 

  • ریورس بایت 

  • نیش باز یا اپن بایت 

  • آندر بایت

  • کراس بایت 

  • وجود فاصله بین دندان ها 

روش درمان:

 درمان ارتودنسی به دو صورت 1- متحرک و 2- ثابت انجام می گیرد.

1- ارتودنسی متحرک

 ارتودنسی متحرک یکی از روش های ارتودنسی دندان است که به انواع دستگاه هایی گفته می شود که در دهان قرار می گیرند تا دندان ها را صاف و مرتب کنند یا فکها را هم راستا نموده و باریکی، جلوزدگی یا عقب ماندگی آنها را اصلاح نمایند اما به دندانها چسبانده نمی شوند و در طی دوره درمان ثابت نیستند. دراین روش، دستگاهی در اختیار بیمار گذاشته می شود، که قابلیت خارج کردن از دهان را دارد.
مدت درمان ارتودنسی متحرک
 بسته به نوع و میزان نامنظمی دندانها و فک،  می تواند ۱تا ۲ سال طول بکشد..
 
مزایا ارتودنسی متحرک
  • مسواک زدن راحت
  • عدم ایجاد لکه بر دندان
  • شست و شوی راحت
  • کاهش پوسیدگی دندان
  • غذا خوردن راحت تر
  • خارج کردن راحت از دهان
معایب ارتودنسی متحرک
  • احتمال گم شدن
  • رنگ گرفتن زود پلاک های شفاف
  • باید حتما 22 ساعت در دهانتان باشد
  • عدم امکان غذا خوردن وقتی در دهان است
 
 
 
ارتودنسی متحرک در کلینیک دندانپزشکی آپادانا رشت
ارتودنسی متحرک در کلینیک دندانپزشکی آپادانا رشت

2- ارتودنسی ثابت

 ارتودنسی ثابت یک روش درمانی برای اصلاح تراکم دندان‌ها، تغییر موقعیت آن‌ها و بهبود ظاهر کلی دندان‌ها و فک است. برای این کار، براکت‌های کوچکی روی دندان‌ها قرار داده می‌شوند و سیم‌های بسیار نازکی از براکت‌ها عبور می‌کنند تا فشاری به دندان‌ها اعمال شود و باعث جابجایی آن‌ها شود.
آیا برای انجام ارتودنسی ثابت کشیدن دندان الزامیست؟

اگر فضای استخوان فک به میزان کافی باشد و به‌هم‌ریختگی‌های دندانی کم باشد، نیازی به کشیدن دندان برای اعمال ارتودنسی نیست. ولی اگر فضای فک کوچک باشد و جا برای اصلاح رابطه دندانی و اصلاح جای قرارگیری دندان‌ها در استخوان فک کم باشد، در این صورت متخصص نظر به خارج کردن یک یا دو دندان در هر فک را میدهند. معمولا سعی براین است که در ارتودنسی ثابت دندانی کشیده نشود ولی این امر بسته به میزان به‌هم‌ریختگی دندانی هر بیمار دارد.

مدت درمان ارتودنسی ثابت

بسته به میزان و نوع نامنظمی در دندانها و فکین،  مدت درمان متغیر هست اما حداقل بین ۱/۵تا ۳سال طول می کشد.

مزایای ارتودنسی ثابت

  • کارآمدی بالاتر
  • حرکت دادن دندانها در طول شبانه روز
  • معمولا در سنین بالاتر از. ۱۲سال انجام می گیرد(محدودیت سنی ندارد)

معایب ارتودنسی ثابت

  • تمیز نگداشتن مرتب بعد از مصرف غذا
  • ممنوعیت در خوردن غذاهای سفت، چسبناک و شکننده(شکسته شدن براکتها و سیم)
  • هزینه و مدت درمان بالاتر نسبت به ارتودنسی متحرک
ارتودنسی ثابت در کلینیک دندانپزشکی آپادانا رشت
ارتودنسی ثابت در کلینیک دندانپزشکی آپادانا رشت

توصیه های مهم بهداشتی

۱- برای آنکه  ارتودنسی ثابت یا متحرک، نتیجه درمانی مطلوب حاصل شود همکاری و مراجعات منظم بیمار به مطب دندانپزشکی، جهت فعال کردن سیمها و فنرهای ارتودنسی الزامیست.

۲- در ارتودنسی متحرک، پلاک های ارتودنسی در هنگام غذا خوردن و آشامیدن باید از دهان خارج شود. پس از صرف غذا و تمیز کردن دندان‌ها و پلاک ارتودنسی، مجددا در دهان گذاشته می‌شود.

۳- با مشاهده هرگونه زخم و ممانعت در غذا خوردن و صحبت کردن توسط وسایل ارتودنسی، هرگز آن را دستکاری نکنید و جهت رفع مشکل به مطب مراجعه کنید.

۴- تمیز کردن براکتها و سیم‌های ثابت ارتودنسی بعلت غیر متحرک بودن، به راحتی انجام نگرفته، جهت جلوگیری از گیرغذایی و پوسیدگی دندان‌ها، توسط مسواک‌های مخصوص انجام می‌گیرد تا از بو گرفتن و پوسیدگی جلوگیری شود.

۵- پس از تحویل پلاک‌های ارتودنسی متحرک و سیم‌های ثابت در دهان در چند روز اول، صحبت کردن و غذا خوردن به علت وجود جسم خارجی مشکل می‌باشد که به مرور زمان به آن عادت خواهید کرد.

۶- هزینه درمان و مدت درمان در ارتودنسی ثابت، بیشتر از ارتودنسی متحرک بوده و در سنین بالاتر انجام می‌گیرد جهت پیشگیری، با مشاهده هرگونه اختلال و بی‌نظمی در دندان‌های کودکان خود، معالجه آنان را در سنین پایین‌تر آغاز کنید.

۷- دندانپزشک شما، مراحل کار و نوع درمان را برای شما شرح می‌دهد چون ممکن است برای ایجاد فضا و ردیف کردن دندان‌ها نیاز به کشیدن دندان‌های دایمی باشد.

۸- در ارتودنسی ثابت از جویدن آدامس و خوردن غذاهای سفت و شکننده و چسبنده با هدف جلوگیری از شکسته شدن و کج شدن سیم‌های ارتودنسی اجتناب کنید.

۹- هنگام فعالیت‌ها و ورزش‌های شدید و سنگین که با ضربه به سر و صورت همراه است و یا هنگام شنا مراقب سیم‌های ارتودنسی ثابت خود باشید و در صورت داشتن پلاک ارتودنسی متحرک آن را از دهان خارج کنید.
تماس اضطراری